Sài Gòn Ngày ấy - Hoàng Lan Chi

Sài Gòn Ngày ấy Hoàng Lan Chi Năm 54 – 60 Ngày ấy tôi còn bé lắm. Lênh đênh trên chuyến tầu cuối vào Nam theo cha mẹ chứ chẳng biết gì. Chuyến đi êm đềm không gì đáng nói. Tôi thấy nguời Pháp cũng đàng hoàng. Thì đâu chả thế. Cũng có nguời này nguời kia. Nguời hèn nhát, kẻ can đảm. Nguời quá khích, kẻ trung dung. Nguời Pháp trên tầu tử tế. Họ cho ăn uống đầy đủ . À mà tôi không hiểu tại sao họ phải tốn đủ thứ để đưa nguời di cư vào Nam? Nếu họ cứ mặc kệ thì số dân Bắc có đến đuợc miền Nam dễ dàng không?

Sài Gòn: Đệ nhất ăn hàng

Tạp chí ẩm thực nổi tiếng của Mỹ Food and Wine vừa đưa TP.HCM vào danh sách những thành phố có món ăn đường phố tuyệt nhất hành tinh, trong đó nhắc đến món bánh xèo, chả giò, bánh mì pa tê, canh chua cá, phở cùng một địa danh đã nổi tiếng từ lâu: chợ Bến Thành.

Quả thật, hiếm có nơi nào, thức ăn đường phố lại đa dạng, đa phong cách, đa mùi vị... và bất cứ ai, bất cứ giờ nào - cả ngày lẫn đêm cũng có thể thưởng thức thú ăn vặt như ở đất Sài thành.
Chỉ cần đi dạo một vòng bên ngoài chợ Bến Thành, những người sành ăn nhất cũng đã thỏa lòng, no dạ với cơ man nào là gánh hàng rong dung dị nhưng thuộc loại nhất dạ đế vương. Một anh bạn thổ địa rành rẽ đất Sài thành hùng hồn tuyên bố: “Chưa ăn bún riêu lề đường chợ Bến Thành thì coi như chưa biết chợ Bến Thành”.

CÓ CÒN HÀO HỨNG TẾT ĐỘC LẬP?

Cái từ “Tết Độc lập” tôi nghe từ hồi còn niên thiếu. Đó là vào giữa thập niên niên 60 của thế kỷ trước. Một hôm, tôi đi học về, ông chú tôi nói: “Lát nữa cháu sang nhà chú để ăn Tết Độc lập nhé!”.

Tôi không hiểu, tròn xoe mắt nhìn ông, không biết rả lời thế nào. Ông chú chợt hiểu, giải thích: “Tết Độc lập là ăn mừng ngày 2-9, ngày thành lập nước ta, ngày Bác Hồ tuyên bố Độc lập”. Khi đó, vùng quê ngèo của tôi đang rầm rộ phong trào đi lên HTX nông nghiệp bậc cao. Các ao làng là do HTX quản lý hết, không còn cái gì tư hữu, không của riêng ai. HTX đánh cá, chia cho mỗi hộ xã viên được vài cân cá để ăn Tết Độc lập. Tuy dạo đó dồn sức người, sức của cho mặt trận, đói, cả làng phải ăn cơm độn sắn, khoa và độn cả rau muống phơi khô, nhưng cái bữa trưa ăn Tết Độc lập cũng có thịt, cá, xôi và vài món đồng quê khác. Trẻ con thường vui như Tết, cho nên dù chưa hiểu sâu xa, cao siêu ý nghĩa ngày 2-9, được ăn Tết là vui rồi.

Tôi cũng ăn được mấy cái Tết Độc lập ở quê, sau đó ra Hà Nội học Đại học rồi đi bộ đội chống Mỹ. Cần ghi nhân rằng, khi đó sự công bằng, dân chủ được thể hiện khá rõ trong đời sống, được dân tin, không đến mức như bây giờ. Ông đội trưởng sản xuất chỉ thông đồng với kế toán và thủ kho tham ô một tạ lúa, bị dân phát hiện tố cáo, liền bị chi bộ đưa ra kiểm điểm và lập tức bị khai trừ Đảng ngay, cách chức, giao đội trưởng sản xuất cho người khác. Dạo đó, cán bộ đảng viên gần dân, đời sống cũng không hơn bao nhiêu so với xã viên, nhưng đúng là một thời kỷ luật Đảng, đoàn, cả đến đội thiếu niên rất nghiêm, nên các đảng viên phải trong sạch và cần trong sạch. Trẻ chăn trâu mà để bảo vệ phát hiện là để trâu ăn lúa của HTX là buổi tối hôm sau bị đội thiếu nhi họp nêu ra phê bình, nhắc nhở ngay.

Mới đây, nhân dịp nghỉ lễ, về thăm quê. Ông chú của tôi đã 87 tuổi. Đứa cháu học cấp 2 hỏi: “Ông ơi, bà nói là Tết Độc lập năm nay cúng cái gì?”. Ông nói: “Cái gì cũng đắt đỏ, một cân thịt bây giờ bằng 4 phân vàng ngày xưa, tiền đâu mà ăn Tết. Mà cúng cũng được, có gì cúng nấy, không ăn Tết Độc lập cũng có sao đâu!”.

Ông cũng là cán bộ huyện từ thời kháng chiến chống Pháp, đeo đuổi công tác mãi cho đến khi nghỉ hưu. Ông thở dài: “Cuộc sống ngày càng cơ cực, giá cả ngoài chợ leo thang vò vọt. Lương hưu ba cục ba đồng, già rồi cần uống thuốc mà cũng phải tằn tiện, thuốc bây giờ thì nhiều, đủ loại nhưng cũng đắt quá. Còn lại phải gói ghém cũng đủ tương cà, gạo thóc, canh rau. Mỗi tuần chỉ một bữa có thịt cá gọi là “ấm chân răng thôi”.

Ông lại tâm sự:

- Điều mà chú vô cùng trăn trở là mối quan hệ Đảng-Dân bây giờ không còn được như xưa. Dân thì vẫn một lòng theo Đảng, nhưng đảng lại tự tách rời, tự mình xa dân. Chú theo Đảng từ thời kháng chiến chống Pháp, đâu có ngờ đến bây giờ các thấy hiểm trạng chính sự nhiễu nhương, lòng dân oán thán, mất niềm tin. Từ lâu nay, cái câu cứ hô lên như khẩu hiệu, rằng “Nhà nước của dân, do dân, vì dân” nay thấy chỉ đúng 1/3 thôi, mà đúng theo nghĩa khác, nghĩa căn nguyên, chứ không còn được mang nghĩa thực. Nhà nước tất nhiên là do dân mới có chế độ này. Nhờ có dân mới có nhà nước này. Nhờ có dân mới có Đảng. Khi được dân tin yêu thì Đảng phát động các phong trào cách mạng đều được dân ủng hộ mới thành công. Nếu không có dân, mấy ông cán bộ đảng viên có làm cho hộc máu cũng chằng được gì. Tiền để nuôi bộ máy nhà nước bây giờ cũng do dân làm ra. Cho nên, cái gì cũng do dân. Có điều trớ trêu là nay nhiều nơi dân oan khiếu kiện đòi quyền lợi đất đai, đòi công bằng dân chủ, chính quyền cũng nói “do dân gây rối”, dân đã bị các “thế lực thù địch xui khiến, kích động”. Thế nên, ba cái về nêu trên thì đúng ở chỗ cái gì cũng “do dân!”. Còn nhà nước nay của ai ấy chứ, đâu của dân nữa. Còn cái chỗ “vì dân” càng lãng nhách, có ai vì dân đâu, họ chỉ chăm chắm ngày đêm tính toán lo cho cái túi tiền của họ, vun vén cho gia đình, than tộc của họ mà thôi.

Rồi ông thở dài: “Á chà, thành tích của chúng nó bây giờ là đã làm cho Tết Độc lập hết còn hào hứng trong lòng dân. Những điều rất tâm đắc trong Tuyên ngôn Độc lập năm xưa, là niềm tin trong lòng dân suốt hai thời kỳ kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, rồi bảo vệ biên giới thì nay chúng nó bị suy thoái quá nặng nên đã xóa hết rồi. Cứ mạnh miệng hô hào các khẩu hiệu một chiều như cái máy ghi âm, rồi đưa ra đủ thứ để tự hào là Việt Nam giỏi, phát triển tốt, đã có nhiều thành công để vượt qua khủng hoàng. Nói thì ai chả nói được? Sai lầm lớn và nhiều không kể xiết, khuyết điểm chồng lên với phạm pháp nặng quá rồi, kéo bè kết cánh công khai, phức tạp ngồn ngộn rồi, cái NQ Trung ương 4 lần này không biết có ra môn ra khoai gì không? Cháu ạ, gần cuối năm rồi, nhưng chú thấy dạo cuối năm ngoái họ nói là cấp bách, mà làm thì có vẻ còn nhẩn nha, từ từ, từng bước, cù nhầy lắm”.

Bùi văn Bồng

http://buivanbong.blogspot.com/2012/08/co-con-hao-hung-tet-oc-lap.html

Ngồi chồm hổm, nét truyền thống của Sài Gòn và Nam bộ xưa

(Nguoiduatin.vn) - Người Nam bộ ăn uống giản dị, đi ruộng họ mang theo cơm, khi đói họ lên bờ ngồi chồm hổm ăn rồi hình thành thói quen ngồi kiểu này.

• “Công nghệ” táng mộ đã bị thất truyền?

Nam bộ là vùng đất mới, mới theo nghĩa khai hoang lập làng muộn hơn so với những vùng đất khác. Khi lưu dân người Việt, người Hoa chưa vào thì nơi đây chỉ là một vùng đất ẩm thấp, hoang vu, cây cối rậm rạp. Đến thế kỷ thứ XVIII, miền Bắc, miền Trung rơi vào chiến tranh các cứ giữa các thế lực phong kiến Trịnh - Nguyễn làm cho dân tình khốn khổ, dân lưu tán ngày càng nhiều. Từng đoàn người theo mùa gió bấc vào vùng đất phía Nam để sinh sống. Sống trên một vùng đất mới với khí hậu nhiệt đới, để có cái ăn, cái mặc, họ phải thường xuyên chống chọi lại với thiên nhiên. Bên cạnh đó họ còn phải từng bước hình thành lối ứng xử riêng cho phù hợp với điều kiện sống mới. Trong đó ngồi chồm hổm là một nét văn hóa đặc trưng của người dân Nam bộ nói chung và người Sài Gòn nói riêng.

Nhiều người Nam bộ ngày nay vẫn ngồi chồm hổm

Trong mỗi gia đình người dân Nam bộ có ít nhất hoặc một vài thành viên trong gia đình đều ngồi chồm hổm, biểu hiện rõ nhất là trong các bữa cơm thân mật của gia đình. Đó là một đặc điểm lý thú trong văn hóa sống của người dân Nam bộ xưa. Ngồi chồm hổm được hình thành để thích nghi với yếu tố địa lý tự nhiên, ứng xử cho phù hợp với môi trường sống của đồng bằng Nam bộ (khí hậu nóng ẩm, đất đai cầm thủy, hoang vu).

Nếu như ở miền Bắc, lên bàn ăn cơm người dân thường dọn lên mâm, trải chiếu, ngồi xếp bằng hoặc ngồi xếp bằng trên bộ ván. Điều này ở vùng Cà Mau vẫn còn giữ được nét văn hóa chốn quê xưa nhưng đã có sự kết hợp giữa ngồi bằng và ngồi chồm hổm trong điều kiện cho phép. Còn lưu dân Nam bộ, ăn uống giản dị, đi ruộng họ mang theo cơm, để trên các bờ ranh. Khi làm mệt, họ lên bờ ngồi chồm hổm ăn cơm. Cứ như thế người nơi đây hình thành thói quen ngồi kiểu này.

Người sau thấy người trước học theo, lại cảm thấy cách ngồi này tương đối dễ chịu và ngồi chồm hổm đã trở thành một trong nét văn hóa sống không thể thiếu trong cư dân Nam bộ. Điều này thể hiện nét linh động trong cách ứng xử với môi trường sống, lối sống giản dị, chân thành.

Ngồi chồm hổm nhiều nhất vẫn là nam giới. Người lớn tuổi trước kia thường ngồi chồm hổm, nay đã bỏ hoặc đôi khi vẫn ngồi như thế. Số người còn trẻ tuổi thì có phần giảm đi, nhất là dân sống ở thành thị. Những người này phần nào do tiếp thu nếp sống văn minh đô thị nên đã thay đổi. Còn ở nông thôn, đa số gia đình đều có một hay vài người ngồi chồm hổm.

Ngày nay, với lối sống văn minh đô thị, thì kiểu ngồi chồm hổm của cư dân Nam bộ đã dần biến mất, thay vào đó là những kiểu ngồi mang phong cách sang trọng, hiên đại hơn. Tuy nhiên, thỉnh thoảng ta vẫn bắt gặp hình ảnh những chị phụ nữ, ngồi chồm hổm tại những khu chợ tự phát, trên vỉa hè, trong các ngõ hẻm đang tấp lập mua bán. Những người đi chợ ngồi chồm hổm thưởng thức món bánh xèo nóng hổi, những chàng thanh niên ngồi chồm hổm uống cà phê phì phèo khói thuốc.

Nhìn chung, cư dân Nam bộ đã tạo nên các giá trị văn hóa, trong đó ngồi chồm hổm là một nét văn hóa không thể thiếu trong đời sống hàng ngày của người dân Nam bộ. Tuy nhiên, trong từng hoàn cảnh cụ thể mà cách ngồi chồm hổm được biểu hiện rất ý nhị và lý thú.

Thế Quyết
http://www.nguoiduatin.vn/

THÔNG BÁO SỐ 2 CỦA NHÓM 42 NHÂN SĨ TRÍ THỨC SÀI GÒN

THÔNG BÁO SỐ 2

CỦA TẬP THỂ 42 CÔNG DÂN GỞI VĂN BẢN

ĐỀ NGHỊ TỔ CHỨC BIỂU TÌNH ĐẾN THÀNH ỦY

ĐẢNG CỘNG SẢN, HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN

& ỦY BAN TP HỒ CHÍ MINH

---oOo---

Chúng tôi xin thông báo chung diễn tiến tình hình giải quyết văn bản đề nghị biểu tình của lãnh đạo thành phố từ ngày 27/7/2012 đến nay như sau:

Sau khi tiếp nhận văn bản đề nghị của chúng tôi ngày 27/7/2012, lãnh đạo thành phố đã triển khai một số biện pháp sau đây :

- Mời một số Công dân là Đảng viên đến gặp Bí thư Đảng ủy phường, Bí thư chi bộ khu phố.

- Mời 3 trong 42 Công dân đến phòng tiếp dân của UBND TP Hồ Chí Minh (phòng họp có thu băng và thu hình ).

- Mời một số Đảng viên và Công dân đến Công an các cấp.

- Một số công dân không được mời.

Một số nội dung được các cấp Ủy Đảng, Ủy ban và Công an TP, quận, huyện, phường xã đã tập trung như sau :

- Đề nghị xác nhận chữ ký trong đơn , hỏi ai soạn thảo và đưa ký

- Biểu tình là vi phạm vì chưa có luật biểu tình , biểu tình bị thế lực thù địch lợi dụng

- Đề nghị rút tên , đảng viên được nhắc nhở biểu tình là vi phạm điều cấm Đảng viên.

- Đề nghị không đi biểu tình.

Tất cả các công dân được mời đều xác nhận đã ký và không rút tên, riêng các đảng viên chấp nhận mọi hình thức kỷ luật Đảng ngay cả khai trừ Đảng.

Một số nhận xét chung :

- Trong tiếp xúc thái độ của các cấp ủy Đảng và Công an tỏ ra ôn hòa, không phủ nhận được cuộc đấu tranh chính nghĩa chống nhà cầm quyền Trung quốc xâm lược của các công dân được mời, hứa chuyển ý kiến, tâm tư, nguyện vọng của các công dân lên cấp trên.

- Biện pháp mời riêng lẻ của các cấp lãnh đạo thay vì mời chung 42 công dân là nhằm ý đồ uy hiếp tinh thần, gây chia rẽ nội bộ và thiếu ý thức tôn trọng đối với các Công dân đã ký tên vào văn bản đề nghị.

Một số đề nghị của tập thể 42 công dân:

- Lãnh đạo thành phố có văn bản phúc đáp đối với văn bản đề nghị của tập thể 42 công dân.

- Tổ chức các cuộc đối thoại công khai như Hội đồng nhân dân thành phố đã từng thực hiện chương trình “nói và làm”.

- Hình thức bày tỏ yêu nước của công dân là đa dạng như biểu tình, mít tinh , hội thảo trong các trường học, cơ quan, xí nghiệp thông qua vai trò của các cấp quản lý và đoàn thể quần chúng, ra tuyên ngôn, tuyên cáo của các hội đoàn quần chúng...Việc lãnh đạo thành phố cho rằng các hoạt động này “dễ bị địch lợi dụng” là vô tình đánh giá thấp vai trò của lực lượng công an, quân đội trợ thủ đắc lực của Đảng và Nhà nước

Trong khi chờ đợi văn bản trả lời của lãnh đạo TP, nếu nhà cầm quyền Trung Quốc tiếp tục khiêu khích, gây hấn, thì chúng tôi sẽ có quyết định kịp thời để bày tỏ thái độ yêu nước phù hợp của mình.

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 15 tháng 08 năm 2012

Thay mặt tập thể 42 công dân

TS-BS Huỳnh Tấn Mẫm

Nguồn: Huỳnh Ngọc Chênh blog.

Được đăng bởi Tễu